W branży budowlanej jednym z niezbędnych materiałów są pręty. Te proste elementy można wykorzystać nawet samemu w domu przy stawianiu ogrodzenia. Przed rozpoczęciem samodzielnych prac, dobrym pomysłem jest poszerzenie swojej wiedzy na temat sposobu produkcji, rodzajów prętów oraz rozmiarów ich przekroju.
Pręty – procesy powstawania oraz klasa wytrzymałości
Pręty to wyroby hutnicze, których wymiary poprzeczne są mniejsze niż ich długość. Powstają w wyniku walcowania lub ciągnięcia. Pierwszy proces polega na obróbce metalu w specjalnych walcarkach, podczas których pręty uzyskują ostateczny kształt. W drugim przypadku metal przeciągany jest przez specjalny otwór w narzędziu zwanym ciągadłem. Są to dwa główne procesy powstania prętów, jednak jeśli na wyrobach pojawi się skaza, można dodatkowo zastosować szlifowanie lub łuszczenie.
Przy produkcji prętów często wykorzystywana jest cynkowa powłoka, dzięki której otrzymane wyroby są wytrzymałe oraz odporne na działanie czynników atmosferycznych i korozję. Przy zakupie prętów warto zapoznać się z oznaczeniem ich wytrzymałości, by dobrze wybrać produkt. W tym przypadku występuje 5 rodzajów prętów:
1) A-0 (najniższa klasa wytrzymałości)
2) A-I
3) A-II
4) A-III
5) A-IIIN (najwyższa klasa wytrzymałości).
Podział prętów ze względu na materiał
W produkcji prętów na ich późniejsze zastosowanie ma wpływ wykorzystywany materiał. W tym przypadku można wyróżnić m.in.: pręty wykonane z aluminium, mosiądzu, miedzi czy brązu.
- Pręty aluminiowe – wykorzystywane jako elementy kratownic i ram.
- Pręty miedziane – wykorzystywane w przemyśle chemicznym, elektrotechnicznym, metaloplastyce.
- Pręty mosiężne – wykorzystywane do obróbki skrawaniem, do produkcji armatury i części maszyn.
- Pręty brązowe – wykorzystywane do produkcji elementów urządzeń hydraulicznych.
Podział prętów ze względu na ich przekrój
Ze względu na przekrój można wyróżnić cztery rodzaje prętów: okrągłe, kwadratowe, prostokątne i sześciokątne. W przypadku tej klasyfikacji należy zwrócić uwagę na ich powłokę, zastosowany materiał, metodę wytwarzania oraz klasę wytrzymałości, która decyduje o późniejszym zastosowaniu prętów. Stosunek wymiaru poprzecznego prętów do długości wynosi od 0,001 do 0,35, a każdy przekrój posiada inne wymiary:
- okrągły – średnica wynosi od 8 do 250 mm;
- sześciokątny – średnica okręgu wpisanego od 8 do 62 mm;
- kwadratowy – krawędź od 8 do 180 mm;
- prostokątny – szerokość od 12 do 150 mm, grubość od 5 do 60 mm.
Pręt o przekroju okrągłym i stosunku wymiaru poprzecznego do długości mniejszym niż 0,001, nazywany jest drutem.
Zastosowanie prętów o różnych przekrojach
Największe zastosowanie prętów można znaleźć w budownictwie. Są wykorzystywane do zbrojenia betonu czy przy wzmacnianiu konstrukcji. Sprawdzają się również przy produkcji maszyn przemysłowych i budowie bram. Przy zbrojeniu betonu doskonałe zastosowanie mają pręty okrągłe, gładkie lub żelbetowe, które zapewniają większą odporność oraz sztywność. Do konstrukcji stalowych natomiast najczęściej używane są pręty kwadratowe. Są one wykorzystywane najczęściej przy budowie mostów, słupów energetycznych, ogrodzeń, kratownic czy balustrad. W produkcji maszyn przemysłowych zastosowanie znajdują natomiast pręty prostokątne, czyli tzw. płaskowniki.
